Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) başvurularında son yıllarda gözlemlenen düşüş, eğitim camiasında büyük bir merak ve tartışma konusu haline geldi. Genellikle her yıl artan başvuru sayısı, 2023 yılında beklenmedik bir şekilde azalma gösterdi. Peki, YKS başvurularındaki bu düşüş neyin nesi? Öğrenciler, aileler ve eğitimciler için bu durumun anlamı nedir? İşte bu soruların yanıtlarını araştırdık.
YKS başvurularındaki düşüşün birkaç nedeni olduğu düşünülüyor. Bunlar arasında öğrenci sayısındaki azalma, alternatif eğitim seçeneklerinin artması, psikolojik faktörler ve pandeminin etkileri öne çıkıyor.
Öncelikle, Türkiye’de yıllardan beri yükselen öğrenci sayısının 2023’te bir miktar düşmesi, ilk olarak dikkati çeken unsurlar arasında. Demografik değişiklikler sonucu genç nüfus oranında bir azalma yaşanması, YKS'ye başvuran öğrenci sayısını dolayısıyla etkilemiş olabilir. 2023 yılı itibarıyla, ortaokuldan liseye geçişin zorlaşması ve üniversiteye giriş sınavlarında artan rekabet, birçok öğrencinin eğitim hayatına yönelik motivasyonunu olumsuz etkileyebilir. Bu durumun, YKS başvuru sayılarında kayda değer bir düşüş yaşanmasına yol açtığı düşünülmektedir.
Diğer bir önemli unsur ise alternatif eğitim olanaklarındaki artıştır. Artık üniversite eğitimi dışında da birçok mesleki ve teknik eğitim seçeneği bulunuyor. Öğrenciler, iş bulma garantisi olan meslek programlarına yönelirken, YKS’ye başvuru yapmak istemeyebiliyorlar. Özellikle son yıllarda popülaritesi artan online eğitim, açık öğretim programları ve yurt dışındaki eğitim fırsatları gibi alternatifler, YKS’ye olan ilgiyi azaltan etkenler arasında sayılabilir.
Son yıllarda gençlerin üzerindeki baskı ve rekabet, sınav kaygısını artırdı. Eğitim hayatı boyunca yoğun bir stres altında kalan gençler, sınavları bir tehdit olarak algılamaya başlayabiliyor. YKS gibi büyük bir sınavın getirdiği kaygılar, bazı öğrencilerin bu sınava girmeme kararını almasına sebep olabilir. Ailelerin de çocukları üzerindeki baskısı, bu durumu daha da pekiştiriyor. Sonuç olarak, gençler arasında “Sınav başarısızlığı” korkusu, başvuru sayısında düşüşü tetikleyen psikolojik bir faktör haline gelmiştir.
Pandemi süreci de göz ardı edilemeyecek bir etken. COVID-19’un hayatımızı etkilediği dönemlerde uzaktan eğitim uygulamaları, öğrencilerin eğitim alanında yaşadığı belirsizliklere neden oldu. Uzun süre sosyal mesafeye uymak ve yüz yüze eğitimden mahrum kalmak, birçok öğrencinin akademik motivasyonunu olumsuz yönde etkiledi. Bu durum, YKS’ye hazırlık aşamasında da kendini gösterdi. Pandemi sonrası dönemde, öğrencilerin zaten zayıflayan akademik motivasyonlarının YKS başvuru sayılarındaki düşüşe katkıda bulunmuş olabileceği düşünülüyor.
Sonuç olarak, YKS başvurularındaki azalma, birçok faktörün bir araya gelmesiyle açıklanıyor. Demografik değişiklikler, eğitim alternatiflerinin çeşitlenmesi, psikolojik baskılar ve pandemi deneyimi bu durumu besleyen temel unsurlar arasında yer alıyor. Gençlerin ve ailelerin, eğitim seçimlerinde daha bilinçli kararlar alabilmesi için bu unsurların dikkate alınması gerekiyor. Eğitim sistemimizde köklü reformların ve destekleyici programların gerektiği bu dönemde, YKS başvuru sayısındaki düşüş, eğitimin geleceği için önemli dersler çıkarılmasını zorunlu kılmaktadır.